Na podstawie kalendarium Lwowa opracowanego przez Helene Olszewską-Pazyrzynę (Maszynopis) oraz "Przewodnika po Lwowie" Mieczysława Orłowicza
| Rok | Panujący | Wydarzenie | ||
|---|---|---|---|---|
| Prehistoria | Teren Grodów Czerwieńskich to Wyżynne Roztocze z działem wód między zlewiskami morza Bałtyckiego i Czarnego, przechodzącym przez środek późniejszego miasta Lwowa (z najwyższymi punktami: Czartowską Skałą - 414 m n.p.m. i Łysą Górą, późniejszym Wysokim Zamkiem - 398 m n.p.m) przenika w Ponizie czyli POdole i w Wołyń, na południu oparte o Karpaty. Ku Bałtykowi ciągną stąd swe wody wypływające tu rzeki: San, Wieprz i Bug, zaś z morzem Czarnym, czyli Lwim (Mare Leonium albo Pontus Euxinus) sprzęga je północne dorzecze górnego Dniestru, Słucz z Horyniem i Styr. Najdawniejsza nazwa ziemi - Grody Czerwieńskie (prawdopodobnie pochodzi od grodu Czerwień - patrz opis dla roku 981). Pierwszy człowiek, jak świadczą wykopaliska analogiczne do wykopalisk w Aurignac we Francji (stąd nazwa - "kultura oriniacka"), przybył do Polski i na Ruś z Zachodu. Następne ludy napływają z Azji Mniejszej i Afryki (K.Maleczyński). | |||
| 4000-2000 lat p.n.e. | Epoka kamienia gładzonego. Nowe ludy przybyłe z (obecnej) ziemi krakowskiej kopią w ziemi okrągłe gliniane lepianki, przynoszą z sobą pierwszą znajomość naczyń glinianych lepionych ręcznie (bez znajomości koła garncarskiego), z ornamentem z linii spiralnych (ślady po nich odnaleziono koło Zaleszczyk i Stryja - K.Maleczyński). W latach 1955-56 archelolodzy sowieccy kopiąc tereny Wysokiego Zamku we Lwowie potwierdzają wyniki wykopalisk polskich z czasów sypania Kopca Unii Lubelskiej (1869), świadczące o istnieniu starego grodu w miejscu późniejszego, związanego z sosbami Daniela (Daniły) i Leona (Lwa), których jako założycieli podaje B.Zimorowicz (1597-1677). Stwierdzili tu oni istnienie ciągle zamieszkałego grodu, którego początek odnieśli do neolitu, poprzez okres rzymski, wskazując konieczność przesunięcia metryki Lwowa na czasy między XI i XIII w. Gród mógł istnieć wcześniej jako osada. Wykopane znaleziska sięgają okresu tzw. kultury pucharów lejkowatych (3500-2000 lat przed Chrystusem) | |||
| 2000-1000 lat p.n.e. | Najazd Kimerów - z Turcji przez Karpaty Zachodnie i Bukowinę. Kimerowie przekroczyli Dniestr i zajęli tereny między Stryjem a Łuckiem. Wraz z ich przybyciem zaczyna się epoka brązu (znaleziska koło Horodenki, Żydaczowa, Podhajec i Żółkwi). K. Maleczyński określa ich czas na lata 2000-1000 p.n.e., "Slwnik starożytności słowiańskich" zaś na przełom VIII i VIII w p.n.e, przy czym uważa ich obecność za sporną. | |||
| 1400-1200 lat p.n.e. | Z Zachodu (z Łużyc), plemiona uznane przez uczonych za słowiańskie, przenikają do Grodów Czerwieńskich mieszając się z KImerami.. Kulturę Kimeryjską zasilają też wpływy z Węgier. Kultura łużycka, której rozkwit przypada na trzeci okres brązu (1200 r. p.n.e.), zajmuje w ciągu całego tysiąclecia szerokie przestrzenie Europy Środkowej, zaś w czwartym okresie epoki brązu sięga aż poza Bug i Karpaty. Ludy palą zwłoki zmarłych, składają prochy w popielnice, nad którymi usypują niskie, okrągłe kurhany. Pozostała po nich ceramika guzowa ręcznej roboty: urny dwustożkowate i amfory. | |||
| ok. 800 lat p.n.e. do 375 r. po Chrystusie | Epoka żelaza. Znaleziska żelazne potwierdzają istnienie stosunków handlowych z ludami zamieszkującymi dzisiejsze Włochy i Szwajcarię. Wzmożony napływ ludów łużyckich z okolic Niska i Przeworska, podbicie przez nich Kimerów i powstanie tzw. kultury wysockiej. Nazwa pochodzi od cmentarzyska odkopanego w 1870 roku w starym grodzie Wysocku na Polesiu nad rzeką Horyniem. | |||
| 600-500 lat p.n.e. | Hordy Scytów znad Morza Czarnego opanowują oba brzegi Dniestru (teren Bratyszowa i Podwołoczysk). Przynosza one z sobą znajomość ceramiki greckiej (K.Maleczyński) | |||
| 400-300lat p.n.e. | Celtowie wypędzają Scytów i czasowo zasiedlają późniejszą Ziemię Czerwieńską, dając nazwy niektórym rzekom, np. San (K.Maleczyński) | |||
| 1 p.n.e. - 600 | Najstarsze źródła traktują o ludności Grodów Czerwieńskich: Pliniusz Starszy (23 lub 24-79), Tacyt (55-120) - "Historiae" (69-96), Ptolomeusz Aleksandryjski (ok. 100- ok.168) - "Wstęp do geografii" (z mapami), Jordanes Grecki (500-552) -"De Gethorum origine". Ten ostatni podaje wiadomości o zamieszkujących ziemie południowo-wschodnie Słowianach, zwanych Wenedami. | |||
| 1-150. | Początek ekspansji ludów germańskich z północy. Gromady Wandalów z Jutlandii podbijają ludy łużyckie i ziemie na południu po Karpaty, a na wschodzie po Zbrucz.(K.Maleczyński) | |||
| ok. 106 r | Legiony rzymskie cesarza Trajana (53-117) wtargnęły od południa przez Karpaty i Bukowinę dochodząc aż poza Dniestr (znaleziska odznak wojskowych, monet i innych drobiazgów koło Zaleszczyk). Walki z Gotami.(K.Maleczyński) | |||
| 150-250 | W ślad za Wandalami znad Bałtyku i dolnej Wisły napierają w kierunku MOrza Czarnego germańscy Goci zamieszkali w Skandynawii. Oni to założyli między Dniestrem a Donem ogromne państwo, pokonując legiony rzymskie i odrzucając je za Dunaj.(K.Maleczyński) | |||
| ok. 375-451 | Mongolscy Hunowie z Azjii pokonują Gotów. Rozpoczyna się epoka wędrówki ludów (400-600). Hunowie osiadają na Węgrzech w Panonii. Wyzwoleni spod władzy Gotów Słowianie z Pólnocy (Polesia) napływają na tereny Grodów Czerwieńskich (K.Maleczyński). | |||
| 375-600 | Na późniejszej Rusi Kijowskiej pojawiają się Słowianie, najpewniej Antowie, tworzący silny związek plemienny. Do VIII w. kultura Słowian wschodnich jest dla archeologów mało uchwytna ("Słownik starożytnej słowia." t.I - Etogeneza Słowian). Obecny stan badań wykazuje wyraźniejszą ciągłość rozwoju kulturowego na Zachodzie niż na Wschodzie Słowiańszczyzny. Jest to okres różnicowania się Prasłowian. | |||
| 626 | Irańska grupa Chorwatów, która wtargnęła do południowych ziem proto-Polski i opanowała dorzecza górnego Dniestru i górnej Wisły w większości w większości opuszcza te ziemie i udaje się na Bałkany tworząc Kroację nad Adriatykiem (W.Dzięcioł, S.Ostrowski) | |||
| 850-880 | W południowej Polsce istnieje obszerne państwo Wiślan. KOnstantyn Porfirogeneta nazywa tę część Polski Białą albo Wielką Chorwacją, zaś jej mieszkańców Lendzanami (Lendzanenoi). Ziemie górnego Bugu, Bohu i górnego Dniestru, zamieszkałe przez plemię Bużan, czyli Dulebów, zwanych też później Wołynianami, reprezentują słowiańską kulturę przeworską, czyli wenedzką i wchodzą w skład państwa proto-polskiego. Bużan wymienia Nestor w swej kronice. Sporną przynależność tych ludów do plemion zachodniosłowiańskich potwierdzją polskie nazwy: Przemyśl, Sambor, Horodło, Wołyń (K.Maleczyński), a także: Czerwień, Pełtew i Bełz podany w tym brzmieniu przez Nestora, Brześć, Busk i Łuck (W.Dzięcioł, S.Ostrowski). Trzonem Grodów Czerwieńskich jest ziemia Bużan, należących do grupy lendziańskiej. Oddziela ją od wschodniosłowiańskich Derewlan rzeka Horyń. Bużanie zamieszkują oba brzegi Bugu. Mają 231 grodów, z których kilka wymienia Geograf Bawarski w IX w. (W.Dzięcioł - "Słownik star.słow.) | |||
| 862 | Szwedzcy Normanowie ze Skandynawii przez zatokę Ryską i Fińską podejmują ekspansję na południowy wschód, gdzie zakładają państwo ruskie. Ich wódz i pierwszy władca - Ruryk (+879) z pokolenia Rusów, założyciel dynastii przybywa wezwany przez zwaśnionych Słowian ilmeńskich i osiada w Nowogrodzie Wielkim. | |||
| 863 | Rościsław (846-870) - książę wielkomorawski wprowadza na Morawach chrześcijaństwo w obrządku łacińskim z liturgią słowiańską (św. Cyryl i Metody). Chrześcijaństwo rozwija się na plemiona ościene. | |||
| przed 1250 r. | Włodzimierz Wielki | Według kroniki Nestora Włodzimierz Wielki zawojował na Polakach tzw. Grody Czerwieńskie. Odtąd ziemia ta należała przez dłuższy czas do książąt ruskich, aczkolwiek często przechodziła pod polskie panowanie - bądź bezpośrednio za Bolesława Chrobrego i Bolesława Śmiałego, bądź pośrednio jako lenno Polski, jak za Leszka Białego. Czasem popadała w zależność od Węgier (Bela i Koloman), a od 1239 roku stała się państwem lennym chanów tatarskich, od której to zależności uwolnił ją dopiero Kazimierz Wielki. | ||
| 1250 | Król ruski Daniło | Założenie miasta przez księcia ruskiego Lwa, syna księcia przemyskiego Daniły. Lwów stał się drugą rezydencją księcia Lwa po całkowicie zniszczonym w 1240 r. przez Tatarów Haliczu - dawnej stolicy Rusi. Ruś ówczesna była spustoszona przez Tatarów i mocno wyludniona, toteż na osadników nowego grodu powowłano Niemców, Ormian i Polaków. Tworzyli oni patrycjat miejski, plebs pozostał ruski. Przybysze założyli własne parafie: Niemcy w kościele Matki Boskiej Śnieżnej, Ormianie w kościele św. Anny (zlikwidowanym przez Austriaków w końcu XVII wieku), a Polacy grupowali się wokół kościoła św. Jana Chrzciciela (ok. 1260). Ówczesny Lwów leżał na wschód od koryta Pełtwi i obejmując z obu stron ulicę Żółkiewską, sięgał do stóp Wysokiego Zamku. O znacznej liczbie mieszkańców świadczy ilość kościołów i cerkwi: w połowie XIV wieku miał Lwów 8 cerkwi, 2 kościoły katolickie i 2 kościoły ormiańskie. Drewniany zamek książęcy stał na płaszczyźnie, gdzie w parku na Wysokim Zamku jest obecnie restauracja i dom ogrodnika. Miasto otaczały wały ziemne i palisady. | ||
| 1259 | Książę ruski Lew | Kolejny najazd tatarski. | ||
| 1261 | Książę ruski Lew | Na żądanie chana tatarskiego książę Lew musiał osobiście dopilnować burzenia zamku we Lwowie i zniszczenia jego fortyfikacji | ||
| 1300 | Król halicki Jerzy I | We Lwowie umiera książę Lew nie zdoławszy, podobnie jak ojciec, zrzucić jarzma tatarskiego. Dzieło ojca kontynuuje syn Lwa, Jerzy I (1252-1308), król halicki od 1300 r., który pojął za żonę Eufemię, córkę księcia kujawskiego Kazimierza I. | ||
| 1308 | Synowie Jerzego I - książęta Lew II i Andrzej obejmują tron halicko-włodzimierski przy pomocy księcia Władysława Łokietka | |||
| 1323 | Książęta Lew II i Andrzej ponoszą śmierć w bojach z Tatarami. Na nich wygasła dynastia Romanowiczów. | |||
| 1324-1325 | książę Bolesław Trojdenowicz | Rządy na Pokuciu i Podolu obejmuje siostrzeniec Lwa II i Jerzego , syn księcia sochaczewskiego Trojdena I (1284-1341) i Marii, córki Jerzego I, Bolesław. Przechodzi na prawosławie i przyjmuje imię Bolesława Jerzego II Trojdenowicza. | ||
| 1301-1340 | książę Bolesław Trojdenowicz | Syn Marii i Trojdena, Bolesław Trojdenowicz umarł bezpotomnie w 1340 roku (podobno otruty przez Rusinów za sprzyjanie katolicyzmowi), zapisując księstwo w traktacie sukcesyjnym swemu wujowi, królowi polskiemu Kazimierzowi Wielkiemu. | ||
| 1340 | król Kazimierz Wielki | Kilka tygodni po śmierci księcia Bolesława Trojdenowicza Kazimierz Wielki przyłączył Ruś Czerwoną do Polski i zajął Lwów. Wyzwolił w ten sposób Ruś od zależności lennej Tatarów i uprzedził Litwinów, Węgrów i Tatarów, którzy także rościli sobie pretensje do tego kraju. Natrafił na silny opór bojarów ruskich, którzy w 1340 roku wzniecili bunt, przyzywając na pomoc Tatarów. Zostali oni jednak pokonani, a król zjednał sobie ich przychylność zrównując ich w prawach ze szlachtą polską i mianując ich przywódcę Detkę namiestnikiem Rusi. | ||
| 1350-1351 | król Kazimierz Wielki | Dwa kolejne najazdy księcia litewskiego Lubarta, które doprowadziły do całkowitego zniszczenia miasta. | ||
| 1352 | król Kazimierz Wielki | Odbudowa Lwowa w nowej lokalizacji - już na obecnym miejscu. Dawne miasto stało się przedmieściem krakowskim. Nowe miasto zabudowane murowanymi domami otoczone zostało murem. Odbodowany około 1280 roku zamek książąt ruskich został zburzony, a dla ochrony miasta król zbudował powyżej dawnego zamek Wysoki, a w mieście Niski. | ||
| 1356 | król Kazimierz Wielki | Nadanie miastu przez Kazimierza Wielkiego szerokiej autonomii według prawa magdeburskiego. | ||
| 1370 | król Kazimierz Wielki | Król Kazimierz Wielki położył kamień węgielny pod budowę Katedry Łacińskiej. | ||
| 1370-1382 | król Ludwik Węgierski | Wcielił Ruś Czerwoną i Lwów do Węgier. Namiestnikiem króla był najpierw książę Władysław Opolczyk, a później starostowie węgierscy. | ||
| 1387 | królowa Jadwiga | Ponowne przyłączenie Rusi i Lwowa do Polski. Nadanie miastu licznych dóbr i prawa składu, dzięki czemu Lwów stał się bazarem towarów wschodnich dla całej Europy. Z jednej strony zjeżdżali tu kupcy włoscy, ormiańscy, tureccy, tatarscy i greccy, czasem nawet perscy, z drugiej polscy, niemieccy, szkoccy i inni. | ||
| 1438, 1444, 1453 | król Kazimierz Jagiellończyk | Lwów odpiera kolejne najazdy tatarskie. | ||
| 1455 | król Kazimierz Jagiellończyk | Budowa murów miejskich. Śródmieście otaczały podwójnie mury i wały: mury wewnętrzne biegły wzdłuż ulic: Podwale, Sobieskiego, Hetmańskiej, Skarbkowskiej, mury zewnętrzne, fosa i wał zabierały całą przestrzeń aż po budynki w ul. Czarnieckiego, pl. Bernardyński, Halicki, Mariacki, Legionów, plac Gołuchowskich i Strzelecki. Murów broniło 17 baszt oddanych cechom rzemieślniczym i dwie podwójne bramy z barbakanami: Halicka i Krakowska u wylotu ulic tej nazwy. Dokoła murów biegła fosa, wypełniona wodą z Pełtwi, a przez nią były przerzucone 4 mosty zwodzone: dwa większe przy bramach i dwa mniejsze przy furtach: Bosackiej i Jezuickiej. | ||
| 1527 | król Zygmunt Stary | Straszny pożar, który zniszczył gotycki Lwów. Prawie całkowita polonizacja miasta. Zamkniete w sobie pozostały tylko kolonie: ormiańska, żydowska, ruska, wszystkie dość nieliczne. | ||
| 1596 | król Zygmunt III Waza | Unia Brzeska. Uznanie zwierzchnictwa Rzymu nad częścią prawosławnych obywateli Rzeczpospolitej. | ||
| ok. 1600 | król Zygmunt III Waza | Lwów przeżywa najpiękniejsze swoje lata Jest miastem bogatym, znaczącym i rozwiniętym naukowo. Mieszczaństwo lwowskie składa się z mieszaniny różnych narodowości, religii i ras. WEdle obrządków dzieliło się ono na niechętnie odnoszące się do siebie grupy: łacińską (Polacy, Niemcy, Włosi, Węgrzy, Szkoci, Francuzi) i prawosławną (Rusini, Grecy, Wołosi). Z czasem pierwsza grupa uległa polonizacji, druga - rutenizacji. Odrębną grupa pozostali Żydzi, mający od XIV wieku swoje getto w okolicach ul. Blacharskiej, a za miastem stary cmentarz z nagrobkami sięgającymi czasów Kazimierza Wielkiego.
Zachowane nazwiska patrycjuszy miejskich XVI i XVII wieku świadczą o rozmaitości pochodzenia mieszczaństwa lwowskiego. Do najzamożniejszych rodzin należeli Kampianowie (Włosi), Boimowie (Węgrzy), Domagalowiczowie (Polacy), Korniaktowie (Grecy), Zimorowiczowie, Ostrogórscy, Groswaierowie (Niemcy), Bałabanowie (grecy), Alembekowie, Hanelowie, Anczowscy, Szolc-Wolfowiczowie, Szolc-Stanclowiczowie, Ubaldini, Alwizowie, Guteterowie itd. | ||
| 1629 | król Zygmunt III Waza | Unia kościelna Ormian polskich z Rzymem. Szybka polonizacja Ormian polskich. | ||
| 1648-1660 | król Jan Kazimierz | Epoka wojen: najpierw kozackich, później - od 1656 r. "potop" szwedzki. Lwów był w czasie "potopu" jedynym wiekszym miastem w Polsce, które zwycięsko oparło się szturmom nieprzyjaciół, nie poddając się ani Kozakom, Szwedom, Tatarom czy Węgrom Rakoczego. W 1648 roku wytrzymał Lwów oblężenie Chmielnickiego, który odstąpił, zadowoliwszy się 60.000 dukatów. Takim samym okupem zadowolił sie przy drugim daremnym oblężeniu w r. 1655. Okrutnie obeszli się Kozacy natomiast z mieszkańcami przedmieść. W r. 1648 wymordowali w szpitalu św. Łazarza 119 osób, u Marii Magdaleny 70 osób, u św. Stanisława 30 osób, u św. Jana strzelano do ludu przez okna, u Karmelitów przy bramie halickiej wymordowano 220 osób w kościele, a 120 spaliło się na strychu, gdy wreszcie zdobyto Wysoki Zamek, wymordowano tam 1000 osób.
W 1656 r. bawił tu Jan Kazimierz, który w dniu 1. kwietnia złożył wkatedrześluby oddające Królestwo Polskie pod opiekę Matki Boskiej. W uznaniu zasług miasta nobilitował je sejm w 1658 roku, skutkiem czego wszyscy patrycjusze miejscy wyznania katolickiego otrzymali przywileje stanu szlacheckiego. | ||
| 1672 | król Michał Korybut Wiśniowiecki | Oblężenie Lwowa przez Turków (50.000 ludzi). Odstąpili oni jednak, zadowoliwszy się okupem w kwocie 50.000 talarów. | ||
| 10. listopada 1673 | król Michał Korybut Wiśniowiecki | We Lwowie (Rynek 9) zmarł król Michał Korybut Wiśniowiecki. W miesiąc później Jan Sobieski, jeszcze jako hetman, odbył triumfalny wjazd do Lwowa po bitwie pod Chocimiem. | ||
| 24. sierpnia 1674 | król Jan III Sobieski | W bitwie pod Lwowem król Jan III Sobieski rozgromił w 4000 ludzi 15.000 hordę tatarską. Ostatni najazd tatarski rozbity został pod Lwowem w 1695 roku przez hetmana Stanisława Jabłonowskiego.
W XVII i XVIII W. Lwów otrzymuje szereg nowych kościołów i okazałych gmachów publicznych i prywatnych, coraz gęściej zabudowują się też przedmieścia, gdzie stawją dworki mieszczan, a nawet pałace szlachty. Przedmieścia zabudowują się wzdłuż wiodących do miasta gościńców, jak ul. Gródecka, Żółkiewska, Łyczakowska, Zielona, Batorego, Sykstuska, a ich przecznice są tworem późniejszym. Jak i w innych miastach powstają szlacheckie jurydyki: Chorążczyzna (chorąży Stefan Potocki), Sobieszczyzna (Jakub Sobieski), Sieniawszczyzna (Mikołaj Sieniawski), ul. Jabłonowskich (Stanisław Jabłonowski), ul. Zborowskich (Aleksander Zborowski). | ||
| 1704 | król August II Mocny | W wojnie domowej pomiędzy Augustem II a Stanisławem Leszczyńskim Lwów stanął po stronie pierwszego, co się srodze na nim pomściło. 6. września 1704 roku po jednodniowym zaledwie oblężeniu Lwów został zdobyty przez Szwedów, popierających Leszczyńskiego. Miasto zostało obrabowane, pozbawione mnóstwa broni i kosztowności. Nałożono kontrybucję w kwocie 200.000 dukatów, zabrano mnóstwo towarów ze sklepów, a także broń, zniszczono 171 starych armat - wszystko to zdecydowało o ostatecznym upadku miasta. Upada przemysł artystyczny, rzemiosła i cechy, upada handel z zagranicą, a miejscowy przechodzi całkowicie w ręce Żydów. Ludność zmniejsza się do tego stopnia, że wiele kamienic stoi pustką i nikt nie dba o ich restaurację. Zubożeli mieszczanie, zubożało i samo miasto, tym bardziej, że osiadla tu licznie szlachta, Żydzi i coraza liczniejsze klasztory były wolne od podatków. Mury miejskie nie restaurowane chyliły się do upadku, ożywione niegdyś magazyny handlowe stały pustką. | ||
| 1769 | król Stanisław August Poniatowski | Nieudany szturm Lwowa przez konfederatów barskich. Lwów stał po stronie króla, a wkrótce po ich odejściu otworzył bramy Rosjanom, jako jego sprzymierzeńcom. Załoga rosyjska ustąpiła z miasta dopiero po pierwszym rozbiorze Polski. | ||
| 1772 | cesarzowa Maria Teresa | W wyniku pierwszego rozbioru Polski 19 września 1772 r. zajęły Lwów bez wystrzału wojska austriackie pod dowództwem gen. Hadika, a w rok potem przybył do miasta pierwszy namiestnik Galicji - baron Pergen. W grudniu 1773 nakazano mieszkańcom złożyć pzrysięgę wierności Austrii.
Pierwsze czasy rządów austriackich nie były dla Lwowa pomyślne. Lwów został stolicą Galicji i Lodomerii, więc napłynęły tu liczne rzesze niczym nie związanej z interesami i tradycją kraju biurokratów niemieckich, które zabrały sie do reformowania kraju. | ||
| 1777 | cesarzowa Maria Teresa | Zarządzenie władz austriackich o zburzeniu dawnych murów z bramami i masztami, mimo oporu i protestów mieszczan.
Kasata licznych klasztorów, kościołów i cerkwi: 18 kościołów rzymsko-katolickich, 3 kościołów ormiańsko-katolickich i 7 grecko-katolickich. Rozproszenie zakonników i zakonnic, obrócenie klasztorów na cele świeckie (szpitale, archiwa, więzienia), przerobienie kościołów i cerkwi na użytek świecki (magazyny, teatry itp.), niszczenie lub wyprzedaż na licytacji za bezcen Żydom dzieł sztuki i pamiątek kościelnych, wcielenie majątków do funduszu religijnego. Podobny los spotkał też skarbce pozostałych kościołów. | ||
| 1784-1785 | cesarz Józef II | W miejsce łacińskich kolegiów Jezuitów i Pijarów wprowadzono niemiecki uniwersytet rodzkichi niemieckie gimnazjum, w miwejsce polskich sądów ziemskich i grodzkich wprowadzono niemieckie sądownictwo i prawodastwo austriackie.
Do Lwowa napłynęło oprócz urzędników i oficerów także sporo kupców i rzemieślników i rozmaitego rodzaju aferzystów niemieckich. Język niemiecki stał się językiem urzędowym magistratu, który pozostawał w zupełnej zawisłości od urzędu cyrkułowego. Język niemiecki zapanował wszechwładnie w szkole, urzędzie, życiu publicznym. Polskimi pozostały kościół i życie domowe. | ||
| 1795 | cesarz Franciszek II | Zaczął działać we Lwowie - uzyskany z wielkim trudem - polski teatr pod dyrekcją Jana Nepomucena Kamińskiego | ||
| czerwiec 1809r. | cesarz Franciszek II | Krótka przerwa w rządach austriackich. Wkroczenie do Lwowa wosk polskich pod dowództwem księcia Józefa Poniatowskiego, które rządziły we Lwowie przez 24 dni, ustępując wojskom rosyjskim, które pozostały we Lwowie do końca roku.
Potem na 60 lat powróciły znowu austriackie rządy policyjne, germanistyczne i centarlizacyjne. | ||
| 1811 | cesarz Franciszek II | Założona została "Gazeta Lwowska", najstarsze lwowskie czasopismo. | ||
| 1815 | cesarz Franciszek II | Po Kongresie Wiedeńskim dorywcze dotąd prześladowanie polskości nabiera cech systematycznego a bezlitosnego ucisku, któremu patronował kanclerz Metternich. Niezadowolenie społeczeństwa przejawiło się w towarzystwach tajnych i spiskach, członkowie których byli często więźniami politycznymi (wśród nich byli także późniejsi dygnitarze: Smolka, Dunajewski, Ziemiałkowski). | ||
| 1817 | cesarz Franciszek II | Hrabia Maksymilian Ossoliński zakłada Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Od 1793 roku zaczął on w Wiedniu gromadzić książki z zamiarem założenia biblioteki publicznej. W 1817 roku utworzył fundację, zapisując swe duże dobra w mieleckiem na rzecz utworzonego przez siebie Zakładu Narodowego im. Ossolińskich. Hrabia Ossoliński zmarł w Wiedniu w 1826 roku, pochowany został w bezimiennej mogile. W 1827 roku bibliotekę przewieziono do Lwowa, gdzie jej otwarcie nastąpiło w 1829 r. | ||
| 1823 | cesarz Franciszek II | Dary ks. Henryka Lubomirskiego zapoczątkowały Muzeum ks. Lubomirskich funkcjonujące jako dział Zakładu Narodowego im. Ossolińskich. Muzeum zawierało dwa działy: historyczno-pamiątkowy(m.in. zbrojownia z pięknymi okazami broni siecznej i palnej, kolekcja ozdobnych karabeli, pistoletów, sztyletów, mundury polskie, odznaki, pamiątki, obrazy historyczne, obrazy obrazujące martyrologię narodu polskiego, pamiątki religijne i przedmioty kultu, zabytki egipskie i przedmioty z Dalekiego Wschodu) i galerię obrazów (zawierającą w 1921 roku przeszło 1000 obrazów i 500 rzeźb) a także bibliotekeę muzealną i gabinet rycin. | ||
| 1830-1831 | cesarz Franciszek II | Po wybuchu powstania listopadowego w Królestwie Kongresowym wiele młodzieży ze Lwowa przekradło się przez kordon w szeregi wojska polskiego w Królestwie. Z innych wydarzeń należy odnotować głód w 1830 roku, a także epidemię cholery w 1831 r. | ||
| 1846-1847 | cesarz Franciszek II | Ruch konspiracyjny, jaki przed r. 1846 usiłowali rozniecić w Galicji emisariusze emigracji paryskiej wywołał pewien ruch i we Lwowie. 31 lipca 1847 roku na Górze Hyclowskiej Austriacy powiesili przywódców galicyjskiego ruchu powstańczego: Teofila Wiśniowskiego i Kapuścińskiego. | ||
| 1848 | cesarz Franciszek Józef I | Wiosna Ludów- zastała Lwów w nastroju podnieconym i pełnym nadziei na nadanie swobód obywatelskich, a nawet przywrócenie niepodległej Polski. Gdy 13 marca nadeszły z Wiednia wieści o tamtejszych ruchach rewolucyjnych i konstytucji, zaczęto we Lwowie także formować gwardię narodową, której oddziałem była gwardia akademicka. Wypadki najbliższych miesięcy nie ziściły nadziei, w jwsieni, po demonstracjach antyrządowych rozwiązano gwardię narodową, a 2 listopada gen. Hammerstein kazał zbombardować miasto. Zabitych zostało 55 osób, raniono 75, spalono wieżę ratuszową, uniwersytet, dawny teatr, bibliotekę i wiele budynków prywatnych.
W 1849 roku przez Lwów maszerują wojska rosyjskie udające się na Węgry dla stłumienia powstania. | ||